4 november 2020

Op 23 november vieren we de 775e verjaardag van Haarlem.

In aanloop naar deze feestelijke dag delen we iedere week een foto uit de geschiedenis van de stad. Deze week: de schillenboer.

De schillenboer was vaak een boer uit de omgeving, die van deur tot deur ging om aardappelschillen, broodkorsten en ander keukenafval op te halen. Dat gebruikte hij als veevoer. Een mooie manier om voedselverspilling tegen te gaan. De schillenboer kwam vaak rond een vaste tijd langs en kondigde soms met een ratel zijn komst aan. De mensen kwamen dan uit hun huizen met hun emmer met opgespaarde schillen.

Schillenboer met paard en wagen op de Pijlslaan. Deze foto is tussen 1920 en 1936 gemaakt door Leonard Baruch. Foto: Noord-Hollands Archief

Dat gebeurde in Haarlem nog tot in de jaren 1990, zoals de foto hieronder laat zien. Rond die tijd werd in Nederland gescheiden afvalinzameling ingevoerd. Gft-afval en restafval werden apart opgehaald. Ook kwam er een wet die bepaalde dat keukenafval wat aan de deur was opgehaald niet meer als veevoer gebruikt mocht worden. Zo verdween het beroep van schillenboer.

Schillenboer C.M. Dijkzeul aan het werk op de Zomervaart in 1990. Foto: Fotoburo De Boer / Noord-Hollands Archief

Toch rijdt er sinds kort weer een eigentijdse variant van de schillenboer rond in Haarlem: de schillenfiets. Deze speciale bakfiets haalt keukenafval op bij Haarlemse restaurants. Het afval wordt niet als veevoer gebruikt zoals vroeger, maar verwerkt tot compost en biogas.

De schillenfiets is een initiatief van de gemeente, Spaarnelanden en de Groene Lobby. Keukenafval in horecazaken werd tot nu toe niet of nauwelijks gescheiden ingezameld. Dat is zonde. Een bakfiets is een milieuvriendelijke manier om het afval op te halen. En bovendien heel geschikt om in te zetten in de smalle straatjes in het centrum.

De schillenfiets in actie. Foto: Jurriaan Hoefsmit

Eerder hield Haarlem ook al een proef met een schillenboer die met paard en wagen langs huizen in bijvoorbeeld de Vijfhoek en Leidsebuurt ging. In deze wijken hebben veel mensen geen plek voor een groene rolemmer bij hun thuis. De schillenboer werd toen tijdelijk ingezet om het afval scheiden te promoten. Inmiddels zijn er gft-bakken in de straten gezet, waar bewoners hun keukenafval gescheiden kwijt kunnen.

Op 23 november is het precies 775 jaar geleden dat Haarlem stadsrechten kreeg. Helaas kunnen we dat vanwege corona niet uitgebreid vieren. Om er toch samen met alle Haarlemmers bij stil te staan, is er een coronaproof alternatief programma opgezet. Kijk voor meer informatie op www.verjaardaghaarlem.nl.

Nieuws ZUID/WEST

Nieuws SCHALKWIJK

Nieuws OOST

Nieuws CENTRUM

Nieuws NOORD

Stadsnieuws

De Groene Mug - Duurzaam Haarlem