Nieuwsbericht De installatiespeech van Landsmeers nieuwe burgemeester Leon de Lange

Meneer de vice-voorzitter,

Anne-Bartje, Michiel, Hugo, Floris, Daantje, pa en ma,

Geachte aanwezigen, dames en heren thuis,

Beste Landsmeerders, Ilpers, en Purmerlanders,

Goedenavond.

Want dat is het, een goede avond.

Een avond die eigenlijk al begon op 2 maart, toen ik dacht dat de dinsdag eruit zou gaan zien als mijn doorsnee dinsdagen met een collegevergadering, overleggen en 's avonds een commissievergadering. Maar niets bleek minder waar. Waar ik de commissie vertelde dat ik voor een privéafspraak wellicht eerder weg moest bij de commissievergadering, wachtten mijn vrouw Anne-Bartje en ik vol spanning op een telefoontje uit Landsmeer. Om tien voor negen, kreeg ik een geweldig bericht. Ik zou voorgedragen worden als nieuwe burgemeester van deze mooie groene gemeente! We zijn snel omgekleed en samen in de auto gesprongen...op weg naar Landsmeer.

Met wie heeft u eigenlijk te maken?

Als zoon van een marineman en een 'Zeeuwse', ben ik opgegroeid in het Noord-Hollandse dorpje Wieringerwerf, met zo'n 5000 à 6000 inwoners, waar iedereen elkaar eigenlijk wel kent en het verenigingsleven een grote rol speelt. Zelf was ik voornamelijk bezig met de muziekvereniging, zat op tennis én speelde ook veel buiten in de buurt. Heerlijk onbezorgd, vertrouwd en gemoedelijk.

De historie van de Wieringermeer is mede te danken aan Ir. Lely, die überhaupt veel voor Nederland heeft betekend qua water, inpoldering en de eerste aanzet gaf voor de plannen van de Afsluitdijk. De dijk die er onder andere voor zorgde dat ik vroeger met regelmaat naar Friesland ging. En in die onbezorgde en fijne jeugd, had ik nooit gedacht dat ik zo'n 30 jaar later hier zou staan. Hier in een gemeente die het zwaar heeft gehad tijdens de watersnoodramp in 1916, en dat de bij mij zo bekende Afsluitdijk ervoor heeft gezorgd dat het gevaar van een volgende watersnood is geweken. Een bijzonder besef voor mij, zeker vandaag.

Landsmeer

Toen ik zag dat de Gemeente Landsmeer op zoek was naar een nieuwe burgemeester, trok dat mijn aandacht, omdat ik een aantal, voor mij bekende, uitdagingen uit het openbaar bestuur herkende:

-een gemeente die het financieel lastig heeft, net als vele andere kleine gemeenten in Nederland

-een gemeenteraad die het heft in eigen handen heeft genomen om na te denken over de toekomst, en tot de conclusie is gekomen dat een bestuurlijke fusie de beste optie is.

Maar ja...het lastige is dat wat ik écht wilde weten niet direct te vinden valt in stukken. Voor mij gaat dat om een gevoel wat ik bij de mensen heb die er wonen, de mensen met wie je gaat samenwerken, de omgeving, de geur....eigenlijk gewoon het onderbuikgevoel. Dat geldt in dit geval natuurlijk niet alleen voor mij, maar ook voor mijn gezin.

Wel is het op dit moment toch wat lastig om te wandelen door de gemeente en zomaar mensen aan te spreken...zeker als iedereen met een grote boog om je heen loopt i.v.m. corona.

Dus...het groen in. Dat leek mij het beste. In het Twiske even mountainbiken met de kinderen, om daarna toch weer even door de gemeente te rijden en voornamelijk te kijken en sfeer te proeven. En toen...kwam er een bekend gevoel naar boven. Het gevoel van vroeger; het gemoedelijke, het dorpse.

Bij de uitnodigingsbrief voor het eerste gesprek met de vertrouwenscommissie, zat een boekje over het verenigingsleven in de gemeente. Vol enthousiasme bladerde ik door het boekje en kreeg bijna vlinders in mijn buik; het gevoel wat dit boekje uitstraalt is precies wat ik hoopte dat de gemeente zou zijn!

Dus ja...dat onderbuikgevoel. Dit zijn dus de inwoners van Purmerland, Den Ilp en Landsmeer. Mensen die zich door een fotograaf op een authentieke en bijzondere wijze laten fotograferen. Een samenleving met een grote verscheidenheid aan verenigingen en waarbij het verenigingsleven belangrijk is voor veel inwoners.

En dat kan ik eigenlijk alleen maar onderschrijven; want het verenigingsleven, de structuur die dit geeft in een samenleving, is onmisbaar in een samenleving zoals wij die hier met elkaar hebben. Het is voor onze inwoners het wekelijkse moment waar je samen met andere dorpsgenoten, je hobby uitoefent, even bijpraten. Weg zijn uit de hectiek van de dag, van je werk en gezin en de verplichtingen die we dagelijks hebben. Even het hoofd leegmaken en weer opladen.

Dit verenigingsleven geeft een beeld waar ik enthousiast van word en energie van krijg, een beeld dat zorgt voor een zeer positief onderbuikgevoel. Want van zo'n samenleving zou toch iedereen wel burgemeester willen zijn?! En reken maar dat de verenigingen zullen weten dat deze familie in de gemeente komt wonen! Sporten en muziek maken met 4 kinderen zal gaan opvallen.

Maar ja; wat voor burgemeester krijgt u eigenlijk?

Toen ik begon in het openbaar bestuur had ik het gevoel thuis te komen. Het is de combinatie tussen samenwerken, het contact met inwoners en het voor mij zo bekende "optreden", maar dan niet op een podium maar bij vergaderingen, die mij dit gevoel geven. Mijn eerste bewonersavond zal ik daarom ook niet snel vergeten. Een bijzondere avond, een volle zaal, de uitkomst van een belangrijk onderzoek, en geen idee wat de avond zou brengen. Het was een kenmerkende avond voor mij in de vele momenten met inwoners die nog zouden volgen. Want wat het onderwerp ook was, hoe grillig de sfeer soms ook kon zijn, goed luisteren en begrip hebben voor elkaars standpunten zijn belangrijk en dragen bij aan een goed gesprek.

U krijgt een burgemeester die onderdeel wil uitmaken van deze samenleving. Die de inwoners wil opzoeken en positief in het leven staat.

En wat ik graag zou willen is dat de Ilpers, Purmerlanders en Landsmeerders mij weten te vinden als dat in hun ogen nodig is. Ik wil geen burgemeester zijn die op afstand toekijkt naar onze inwoners en alleen maar achter mijn bureau zit. Ik wil u gaan opzoeken, de verhalen horen, met u lachen, een arm om u heen slaan als dat weer kan.... Er 'gewoon' voor u zijn. Bovenal vind ik het belangrijk om burgemeester te zijn van een inclusieve en diverse samenleving. Een samenleving waar iedereen meedoet en zichzelf kan en mág zijn. Dat geldt ook voor mijn eigen rol als vader van deze 4 lieve kinderen.

En voor iedereen in de gemeente geldt; verras mij, neem mij mee, maak mij onderdeel van uw samenleving, uw leven. Want voor mij zijn het de belletjes, appjes, emails, afspraken en bezoeken die mij de energie geven voor dit bijzondere werk.

Dank voorganger

In het midden van deze speech zou ik van de gelegenheid gebruik willen maken om mijn voorganger, Dennis Straat, te bedanken voor zijn periode hier in de gemeente.

Uw corona-burgemeester zoals hij dat zelf gekscherend wel eens noemt, heeft mij na mijn voordracht al betrokken bij een aantal zaken die niet konden wachten. En heeft mij in de afgelopen weken vol informatie gestopt over zijn ervaringen hier. Maar de kers op de taart zijn de podcasts. Voor degenen die het niet weten; in de afgelopen periode heeft Dennis gesprekken gevoerd met verschillende inwoners over corona en de verwachtingen die er zijn voor de periode ná corona, een enorm waardevol document voor mij.

Dennis, heel heel heel veel dank voor alles wat je hebt gedaan voor de gemeente

[...ik had nu wel applaus verwacht...]

Corona en verder

Corona ... Het maakt al bijna 1,5 jaar onderdeel uit van ons leven. Of we het nu willen of niet. En het gekke is dat het soms ook wel weer lijkt te wennen; het mondkapje op als je ergens binnenkomt, een voetganger die je tegemoet komt met een 'grote boog' passeren... Maar wat missen we het allemaal toch om onze familie en vrienden even flink vast te houden. Of om samen in de kroeg zitten, te sporten mét publiek, naar een voorstelling te gaan, gewoon een verjaardag vieren, of om een arm om elkaar heen te slaan op momenten dat dit nodig is....

Wat mij bezighoudt is dat de samenleving zoals we die voor maart 2020 hadden rigoureus anders is geworden. We hebben te maken met beperkingen. Die worden versoepeld, maar ook weer aangetrokken. Maatregelen die soms tegenstrijdig lijken en soms ook zijn, maar we mogen niet vergeten dat de beperkingen allemaal hetzelfde doel hebben; Nederland door deze crisis heen krijgen, met zo min mogelijk slachtoffers. En dat vraagt veel...heel veel van ons allemaal... en het zal sporen gaan nalaten die weer voor andere uitdagingen gaan zorgen en ons wederom met situaties zal gaan confronteren waar wij tot nu toe nog niet mee in aanraking zijn geweest.

Maar;

-de veerkracht van de inwoners is groot

-de vindingrijkheid van ondernemers in horeca of andere branches is groot,

maar we zullen ook worden geconfronteerd met de realiteit....en die kán de neiging hebben om niet persé positief te zijn...en het enige dat we dan met zijn allen kunnen doen is er voor elkaar te zijn en de moed erin houden.

Naast al het leed put ik ook hoop uit deze crisis. Wat er veel gebeurt, niet alleen in onze gemeente, is dat de sociale samenhang op een bepaalde manier sterker is geworden. De acties als 'Support your local' of "Samen sterk tegen corona" onderschrijven dit. Het omzien naar elkaar is veranderd en heeft bij velen tot nieuwe inzichten geleid. De directe omgeving doet er meer toe; mensen die in quarantaine zitten of werkzaam zijn in de zorg, krijgen uit onverwachte hoek boodschappen of soms complete maaltijden. Het thuiswerken zorgt ervoor dat we meer met het gezin zijn, we wandelen in de directe omgeving, we leren buren kennen die we daarvoor nog niet kenden en ga zo maar door.

Maar het gaat nu goed. We komen, als de ontwikkelingen zich zo doorzetten, steeds dichterbij het einde van deze corona-crisis. En dat betekent dat we ook daar met elkaar over moeten gaan nadenken. De podcasts van Dennis zou ik willen gebruiken om een eerste aanzet te geven voor het organiseren van dorpsgesprekken. Gesprekken die ik zo snel mogelijk al wil organiseren, om met elkaar verder te kijken en onszelf zo goed mogelijk voor te bereiden op de periode ná corona. Want juist in een samenleving als de onze is het de kracht van de inwoners, bedrijven en verenigingen die ervoor zorgt dat de gemeente van ons allemaal is.

En qua verenigingen doe ik direct ook een oproep aan onze inwoners; als we weer volop met onze hobby's bezig kunnen zijn, maak dan ruimte om u aan te melden om mee te helpen in uw eigen vereniging. Ga in het bestuur, help met klusjes en zorg ervoor dat uw vereniging kan blijven bestaan. Als gemeente helpen wij de verenigingen binnen de mogelijkheden die wij hebben, Maar vergeet niet; de vereniging heeft u óók nodig, net als u de vereniging nodig heeft.

Dat geldt natuurlijk ook voor onze raadsleden, wethouders [...voor zover zij een beetje in de buurt wonen...] en de organisatie. U woont hier ook en maakt onderdeel uit van onze samenleving. En het is daarbij belangrijk om in de haarvaten van onze samenleving te zitten, om daarmee de signalen die u krijgt mee te nemen in de discussies die u met elkaar voert en de afwegingen die worden gemaakt. En ja, dat schuurt soms met de integriteit van uw politieke bezigheden, maar laten u en ik daar dan tijdig het gesprek over voeren om uw rol in deze mooie samenleving zo goed mogelijk te kunnen invullen.

Gemeente

Onze gemeente is financieel kwetsbaar en de raad heeft haar ambities bij moeten stellen. Dit is frustrerend, frustrerend voor de samenleving, de politiek en de organisatie en kan zorgen voor negatieve energie..

Maar laten we met elkaar, politiek én organisatie, kijken naar wat er wél kan. Laten wij als gemeente een constructieve boodschap uitdragen aan onze inwoners. Laten we kijken naar de mogelijkheden en het enthousiasme niet direct temperen bij ideeën uit de samenleving. Onze standaard reactie op vragen moet gaan zijn; 'ja, tenzij...'. En daarmee geven wij het voorbeeld hoe wij willen dat we met elkaar omgaan.

Ik kijk ernaar uit om in de uitdagingen die we als gemeente hebben of nog gaan krijgen, gezamenlijk- politiek, bestuur, ambtelijke organisatie én de inwoners - keuzes te gaan maken die het beste zijn voor onze gemeente. Waarbij wij, vanuit Landsmeer, het voortouw kunnen nemen in bepaalde discussies, verbindingen moeten leggen met andere gemeenten en alert zullen zijn op regionale en landelijke ontwikkelingen die wij van belang achten voor onze gemeente.

Naast de 'grote mensen' gemeenteraad is het bijzondere dat er in Landsmeer een kindergemeenteraad is. En hoe 'stom' is het dan ook dat mede door mijn komst er dit jaar geen kindergemeenteraad plaatsvindt. Maar hoe jammer is het, dat er volgend schooljaar geen kindergemeenteraad gaat komen wegens gebrek aan animo....Laten we samen nog eens gaan kijken hoe we dit initiatief, weer op kunnen pakken. Misschien moet het anders worden ingestoken, misschien is er wel behoefte aan een kinderburgemeester?!

Maar ja...dan ben je 13, 14 , 17....en wat dan? Want als ik terugdenk aan het dorp waar ik opgroeide, waren mijn weekenden anders gevuld...ik wil heel graag met onze jongeren gaan praten over hun ideeën. Een feest ga ik niet organiseren, maar ik wil heel graag naar jullie luisteren en helpen.

Afronding

Dames en heren, op 2 maart liepen wij hier rond 22:00u voor het eerst de raadszaal in. Het gevoel van die avond zal ik nooit vergeten: een hartelijk onthaal, leuke mensen, een warm bad.

En vanavond sta ik hier voor de tweede keer. Met weer die hartelijkheid en de mooie woorden van alle sprekers. Maar nu sta ik hier met een ambtsketen. Een ambtsketen waarvan ik nu nog niet weet welke verhalen exact worden verteld en waarom, maar ik ga daarnaar op zoek. En ik hoop die verhalen te gaan horen van jullie, van onze inwoners, verenigingen, maatschappelijke organisaties en bedrijven. Vanaf nu tot het einde van dit jaar wil ik mijn kennismakingsgesprekken gaan organiseren. Maar ik zal die kennismakingsgesprekken voeren op een manier zoals u dat zelf wilt. Als u mij deelgenoot wilt maken van uw verhalen of bijzondere plekje in de gemeente. Schroom dan niet om mij uit te nodigen voor een kop koffie, een gezellige maaltijd, een stuk wandelen, fietsen of gewoon ergens op een bankje te zitten, ik zal er zijn. En ik zal de andere inwoners meenemen in deze kennismaking door deze vast te leggen middels vlogs.

Ik sluit af door te zeggen tegen de gemeenteraad dat ik zorgvuldig zal omgaan met het vertrouwen dat u mij heeft gegeven. Dat ik er alles aan zal doen om als uw voorzitter en die van het college mijn bijdrage te leveren aan onze samenleving, en dat ik met trots uw burgemeester zal zijn. Ik eindig met de woorden;

'De Gemeente Landsmeer is wat wij er met elkaar van maken.'