De gemeenteraad wordt gekozen door de inwoners van Beemster.

De belangrijkste taak van de gemeenteraad is het vertegenwoordigen van de bevolking. Dat doet de raad door de hoofdlijnen te bepalen van het gemeentelijk beleid. De raad bemoeit zich vooraf niet met de details van de uitvoering, daar is het college van burgemeester en wethouders voor. De raad controleert het college. Dit wordt gedaan aan de hand van informatie die de raad van het college krijgt en vooral ook op basis van signalen die de raad vanuit de bevolking krijgt.

De voorzitter van de gemeenteraad is de burgemeester. Wethouders zijn geen lid van de gemeenteraad. De raad en het college hebben elk een eigen taak en functie. De gemeenteraad heeft een volksvertegenwoordigende, kaderstellende en controlerende taak. De raad stelt de hoofdlijnen van het beleid vast en het college geeft uitvoering aan de kaders. Het college bestuurt de gemeente op deze wijze en doet voorstellen aan de raad ter besluitvorming.

De gemeenteraad heeft een aantal middelen en wettelijke mogelijkheden om zijn werk te doen. De raad heeft onder andere het recht om voorstellen van het college te wijzigen (recht van amendement), het recht om met eigen voorstellen te komen (het recht van initiatief) en het recht om schriftelijk en mondeling vragen te stellen. Ook heeft de gemeenteraad het recht om zelf onderzoek te doen naar problemen in de gemeente of het gevoerde beleid.