Onderzoek naar de gevolgen in Fryslân

Het meest actuele nieuws over het coronavirus in Fryslân vind je op onze coronaviruspagina.

Onderzoek naar de gevolgen in Fryslân

Wat is de maatschappelijke impact van de coronacrisis op Fryslân? Dit wordt de komende maanden samen met het Fries Sociaal Planbureau (FSP) onderzocht door de crisisorganisatie van Veiligheidsregio Fryslân.

Het Fries Sociaal Planbureau (FSP) en de crisisorganisatie van Veiligheidsregio Fryslân onderzoeken samen de maatschappelijke impact van de coronacrisis op Fryslân.

Het eerste onderzoek was in april van dit jaar. Dit onderzoek krijgt nu een vervolg.

De leden van Panel Fryslân worden opnieuw bevraagd over onder andere hun sociale contacten, hun welzijn, de onzekerheden die zij ervaren en het vertrouwen dat zij hebben in de overheid. Ook is er aandacht voor de coronamaatregelen en de mate van steun die ervoor bestaat onder de Friese inwoners. Met dit vervolgonderzoek wordt in kaart gebracht hoe Friezen met deze crisis omgaan.

De resultaten worden begin november verwacht. Het FSP gaat de uitkomsten ook nu weer delen met de Friese crisisorganisatie en andere beleidsmakers en bestuurders. Zij kunnen met deze informatie inspelen op de negatieve gevolgen van de coronacrisis, om zo de kwaliteit van leven in Fryslân op peil te houden.

Op 11 juni 2020 zijn de resultaten van het eerste onderzoek bekend gemaakt. In onderstaande video wordt het onderzoek in kort samengevat. Meer informatie is hier te vinden.

Download hier het onderzoeksrapport (juni 2020)

Update: 23 september 2020 (16.30 uur): Vervolgonderzoek over gevolgen coronacrisis voor Friezen

Dit voorjaar deed het FSP onderzoek naar de maatschappelijke impact van de coronacrisis op Fryslân. Doel was om de Friese crisisorganisatie (Veiligheidsregio en GGD) en andere beleidsmakers en bestuurders te voorzien van informatie. Dit onderzoek krijgt nu een vervolg. Daarvoor zet het FSP opnieuw haar burgerpanel Panel Fryslân in.

Anderhalve meter afstand houden van elkaar, een verbod op grote bijeenkomsten, zo veel mogelijk thuiswerken: de coronamaatregelen beïnvloeden nog altijd veel aspecten van het dagelijks leven, en dat kan een grote impact hebben op de kwaliteit van leven van mensen. Ook de economische gevolgen dienen zich aan, zoals (dreigend) baanverlies of verminderde inkomsten, en kunnen negatieve gevolgen hebben voor het welbevinden.

Het FSP volgt hoe het gaat met de inwoners van Fryslân in veranderende omstandigheden. Om te onderzoeken hoe het met Friezen in coronatijd gaat ontvingen de leden van Panel Fryslân in april een vragenlijst. Het FSP presenteerde in juni de onderzoeksresultaten. De belangrijkste conclusies van het rapport ‘Corona in Fryslân’:

de sociale samenhang in Fryslân blijft onverminderd sterk en de inwoners van Fryslân hebben meer vertrouwen gekregen in de zorg en de overheid;

de overheid krijgt een ruime voldoende voor de aanpak van de coronacrisis;

er is veel verdriet onder mantelzorgers en met name zelfstandigen maken zich zorgen.

Dit onderzoek krijgt nu een vervolg. Vanaf deze week worden de leden van Panel Fryslân opnieuw bevraagd over onder andere hun sociale contacten, over hun welzijn, de onzekerheden die zij ervaren, en het vertrouwen dat zij hebben in de overheid. Ook is er aandacht voor de coronamaatregelen en de mate van steun die ervoor bestaat onder de Friese inwoners. De eerste resultaten worden begin november verwacht. Het FSP gaat haar bevindingen ook nu weer delen met de Friese crisisorganisatie en andere beleidsmakers en bestuurders. Zij kunnen met deze informatie inspelen op de negatieve gevolgen van de coronacrisis, om zo de kwaliteit van leven in Fryslân op peil te houden.

Panel Fryslân is een representatief burgerpanel voor de Friese bevolking van 18 jaar en ouder. Panelleden krijgen maximaal zes keer per jaar een online vragenlijst toegestuurd. De vragen gaan over verschillende, actuele onderwerpen die impact hebben op de Friese samenleving en waarover het FSP graag de mening van Friese burgers hoort.

Het panel bestaat op dit moment uit bijna 6000 panelleden. Het is een mix van mannen en vrouwen vanaf 18 jaar, afkomstig uit heel Fryslân, met verschillende opleidingsniveaus en inkomens. Je kunt je niet aanmelden voor Panel Fryslân. Panelleden worden geworven via een aselecte steekproef en een persoonlijke uitnodigingsbrief.

Meer informatie

Update: 11 juni 2020: Inwoners van Fryslân over coronacrisis: vertrouwen, verdriet en zorgen

Fries Sociaal Planbureau publiceert resultaten uniek corona-onderzoek

Inwoners van Fryslân over coronacrisis: vertrouwen, verdriet en zorgen

Wat is de maatschappelijke impact van de coronacrisis in Fryslân? Het Fries Sociaal Planbureau (FSP) heeft hier in april en mei 2020 onderzoek naar gedaan. De belangrijkste conclusies: de sociale samenhang in Fryslân blijft onverminderd sterk en de inwoners van Fryslân hebben veel meer vertrouwen gekregen in de zorg en de overheid. Er is veel verdriet onder mantelzorgers en met name zelfstandigen maken zich zorgen. De crisisorganisatie van Veiligheidsregio Fryslân gaat de resultaten van het onderzoek gebruiken bij de aanpak van de coronacrisis in Fryslân.

Het FSP doet voortdurend onderzoek naar trends en ontwikkelingen binnen Fryslân. Daarvoor wordt onder meer Panel Fryslân ingezet. Dit FSP-burgerpanel bestaat uit een representatieve groep inwoners van Fryslân van 18 jaar en ouder en heeft op dit moment ongeveer 6000 leden. Op 22 april 2020 ontvingen de leden van Panel Fryslân een extra vragenlijst om veranderingen in gedrag en houding tijdens de huidige crisis in kaart te brengen. Zo’n 3100 panelleden, meer dan normaal, hebben deze vragenlijst ingevuld. Door deze uitkomsten te vergelijken met de uitkomsten van eerdere Panel Fryslân-onderzoeken, kan het FSP een realistisch beeld schetsen van Fryslân ‘voor- en tijdens de coronacrisis’. Dat maakt dit onderzoek zo uniek, vertelt FSP-onderzoeker Miranda Visser: “Vlak voor de coronacrisis hadden we ons burgerpanel vragen gesteld over onderwerpen waar de crisis impact op heeft, zoals contact met vrienden en familie, en werkonzekerheid. Tijdens de coronacrisis hebben we hier weer vragen over gesteld. Zo kun je op een betrouwbare manier de verschillen toetsen.”

Download hier het onderzoeksrapport

Sterke sociale samenhang

Het onderzoek wijst uit dat de sociale samenhang in Fryslân onverminderd sterk blijft. Hoewel ontmoetingen met familie en vrienden afnemen, blijft de kwaliteit van de sociale contacten op peil, onder andere door digitale alternatieven. Ook is er, net als voor de coronacrisis, de bereidheid anderen te helpen en is er op veel plekken een sterke binding met de buurt. Inwoners van Fryslân kijken naar elkaar om en blijven dat doen. Deze sterke sociale basis kan de negatieve effecten van de crisis verzachten.

Vertrouwen in de zorg bijna verdubbeld

Inwoners van Fryslân hebben groot vertrouwen in de kwaliteit van de zorg in de toekomst. Ook hebben ze het gevoel dat zij in de toekomst de zorg kunnen krijgen die ze nodig hebben. Vergeleken met de periode voor de coronacrisis is dit vertrouwen bijna verdubbeld.

Crisisaanpak overheid krijgt ruime voldoende

Het onderzoek laat zien dat het vertrouwen in de landelijke overheid sterk gestegen is. De overheid krijgt voor de aanpak van de coronacrisis gemiddeld een 7,3. Het wordt vooral gewaardeerd dat de overheid vaart op de adviezen van deskundigen.

Veel verdriet onder mantelzorgers

De coronacrisis heeft grote impact op mantelzorgers. Zij kregen te maken met het wegvallen van dagopvang en thuiszorg, het bezoekverbod in verpleeghuizen en andere zorginstellingen, en het advies thuiswonende ouderen niet meer te bezoeken. Het onderzoek laat zien dat er veel verdriet bij deze groep is, met emoties als gemis, machteloosheid en frustratie.

Veel meer onzekerheid bij zelfstandigen

Zelfstandigen maken zich nu veel meer zorgen dan voor de crisis: de groep die zich zorgen maakt is 2,5 keer zo groot geworden. Twee derde van hen zag de inkomsten dalen tijdens de crisis.

Klik op één van bovenstaande afbeeldingen voor een grotere versie.

De crisisorganisatie van Veiligheidsregio Fryslân gaat de resultaten van het onderzoek gebruiken bij de verdere aanpak van de coronacrisis in Fryslân. “We weten nu hoe mensen het beleven en welke effecten het op hen heeft,” vertelt Saskia van den Broek, operationeel leider bij Veiligheidsregio Fryslân. “De crisis heeft mensen geraakt, maar daarnaast zien we dat veel mensen ook positieve effecten hebben ervaren. Tegelijkertijd is de sociale binding in Fryslân onverminderd groot. Dat is mooi om te zien; dat gaat ons in Fryslân helpen om samen goed door deze crisis te komen.”

Het FSP blijft de komende tijd onderzoek doen naar de maatschappelijke impact van de coronacrisis. “De situatie verandert constant en we zien inmiddels ook een soort ‘frustratie-fase’ optreden”, vertelt onderzoeker Visser. “Er hangt veel af van het gedrag en de houding van mensen. Daarom blijven we de trends en ontwikkelingen in Fryslân volgen. Ook blijven we met behulp van ons Panel Fryslân het perspectief van de inwoners in kaart brengen.” Het FSP deelt deze paneluitkomsten met beleidsmakers, bestuurders en Veiligheidsregio Fryslân. Zij kunnen met deze inzichten inspelen op de gevolgen van de coronacrisis.

Op www.fsp.nl/corona publiceert het FSP de resultaten van onderzoeken naar de maatschappelijke impact van de coronacrisis in Fryslân.

Op www.vrfryslan.nl/coronavirus is informatie te vinden over de aanpak van de coronacrisis in Fryslân.

Update: 23 april 2020 (12.00 uur): Onderzoek impact coronacrisis op de Friese samenleving

Wat is de maatschappelijke impact van de coronacrisis op Fryslân? Dit onderzoekt het Fries Sociaal Planbureau de komende maanden samen met Veiligheidsregio Fryslân, waarvan GGD Fryslân een onderdeel is. Met de informatie uit het onderzoek kunnen wij inspelen op de gevolgen van het coronavirus (COVID-19). De eerste resultaten verwachten wij begin juni 2020.

Het coronavirus heeft gevolgen voor alle inwoners van Fryslân en vraagt veel van mensen, gezinnen en gemeenschappen. Het gedrag en de houding van mensen kan daardoor veranderen. Zij kunnen bijvoorbeeld angstiger zijn over hoe het hen zal vergaan. Of eenzamer doordat zij minder sociale contacten hebben. De crisis kan ook zorgen voor een grotere saamhorigheid. Hoe beleven mensen deze crisistijd en wat doet dit met hen? Is er nog vertrouwen in de zorg en hoe gaat het met de mantelzorgers? Hoe staat het met het vertrouwen in de overheid? Met dit onderzoek brengen wij dit in kaart.

Het Fries Sociaal Planbureau (FSP) helpt de crisisorganisatie van Veiligheidsregio Fryslân bij het in kaart én bij elkaar brengen van alle relevante informatie voor een veerkrachtig Fryslân. Daarnaast zet het FSP haar burgerpanel in, Panel Fryslân. Panel Fryslân bestaat uit een representatieve groep inwoners van Fryslân en heeft op dit moment ongeveer 6.000 leden. Het FSP brengt trends en ontwikkelingen binnen Fryslân in kaart en analyseert en duidt dit. Op 22 april 2020 hebben de leden van Panel Fryslân een extra vragenlijst ontvangen om veranderingen in gedrag en houding onder de huidige crisis in kaart te brengen.

DataFryslân en andere informatiebronnen

Ook DataFryslân ondersteunt de Friese crisisorganisatie bij het onderzoek. DataFryslân is een samenwerking tussen Friese organisaties en het CBS. Bij het onderzoek wordt ook gebruik gemaakt van andere informatiebronnen, zoals de vragenlijstonderzoeken van GGD Fryslân en de informatie die Veiligheidsregio Fryslân zelf al heeft verzameld over de coronacrisis in Fryslân. Daarnaast is het mogelijk dat andere samenwerkingspartners van de Friese crisisorganisatie aansluiten bij het onderzoek

Hoe zit het met de cijfers? Via onderstaande link krijg je een beeld van de actuele situatie in Fryslân.

Update: 10 april 2020 (12.00 uur): Uitkomst GGD Fryslân panelonderzoek: Friese jongeren voelen zich eenzaam door coronamaatregelen en aangepaste tijden telefoonnummer GGD Fryslân

Vooral jongeren geven aan dat zij zich door de coronamaatregelen eenzaam voelen. Ook missen zij de sociale activiteiten met vrienden of familie veruit het vaakst. Dit blijkt uit een peiling die GGD Fryslân hield onder ruim 5.500 Friese inwoners over de periode van 12 tot en met 26 maart 2020.

In deze tijd gaat de aandacht vaak uit naar ouderen die door hun kwetsbaarheid meer dan ooit hun dierbaren moeten missen. Vooral sinds verzorgings- en verpleeghuizen nagenoeg zijn afgesloten van de buitenwereld. De boodschap aan jongeren luidt vooral: ‘Wees loyaal aan kwetsbare mensen, neem je verantwoordelijkheid, houd je aan de maatregelen.’ Nu blijkt uit de peiling van GGD Fryslân dat vooral jongeren in de leeftijd van 12 tot en met 24 jaar aangeven zich de laatste tijd eenzaam te voelen. Wat niet is onderzocht, maar wat volgens de onderzoekers een verklaring zou kunnen zijn: zij missen het verenigingsleven, sociale contacten op school en uitgaan. Ook zou de coronacrisis een grotere impact kunnen hebben op jongeren dan op andere leeftijdsgroepen.

Uit de peiling komt ook naar voren dat het jongeren minder vaak lukt om in de buitenomgeving 1,5 meter afstand te houden. Hier ligt, vooral omdat jongeren aangeven zich eenzaam te voelen, een uitdaging. GGD Fryslân brengt deze signalen uit het onderzoek onder de aandacht bij haar ketenpartners. Dat zijn bijvoorbeeld de maatschappelijk werkers en jongerenwerkers.

Waar kunnen jongeren en hun ouders terecht?

Jongeren die zich eenzaam voelen of vragen hebben, kunnen nu al anoniem chatten met een jeugdverpleegkundige van JouwGGD.nl. Een jongere kan ook contact opnemen met de jeugdverpleegkundige van GGD Fryslân die zij kennen via school. De pedagogen van GGD Fryslân kunnen ouders ondersteunen bij vragen. Daarnaast staat op de website mentaalvitaal.nl voor jong en oud meer informatie.

GGD Fryslân vraagt een groot panel van Friezen geregeld hoe zij aankijken tegen bijvoorbeeld hun gezondheid, de zorg en hun gevoel van veiligheid. Dat doen wij via een vragenlijst per e-mail. De resultaten helpen GGD Fryslân om de Friezen zo goed mogelijk te ondersteunen.

Openingstijden informatienummer GGD Fryslân

Op zaterdag 11 april zijn wij geopend van 10.00 uur tot 12.30 uur en van 13.00 uur en 16.00 uur. Op werkdagen kun je ons van 9.00 tot 17.00 uur bereiken.

Heb je op de dagen dat wij niet bereikbaar zijn vragen? Dan kun je terecht bij het landelijke informatienummer 0800 1351. Dit telefoonnummer kun je dagelijks van 8.00 uur tot 20.00 uur bereiken.

Op de website van het Fries Sociaal Planbureau vind je meer informatie: https://www.fsp.nl/corona.